czwartek, 26 października 2017

Basiliscum iguanam re vera fuisse?

Nunc, denuo respiciamus, quaeso, verba:

monstrum eiusmodi alatum cum galli Indici capite & paleari, cruribus oblongis, cauda serpentina incurvata & sursum reflexa

Nonne iguanae similis descriptio vobis videatur? Praesertim "caput galli Indici"? Annus fuit 1587, nondum centennio post primum iter Christorphori Columbi in Americam (ubi iguanae degunt), tempus vero breve, ut in Varsoviam monstrum portaretur, sed... fieri potuit. Aliquis viator mysteriosus reptile hoc Varsoviam adduxit, liquitque in ruinis domus ad viam Circuli Curvi spectantis. Homines, qui monstrum ibi repperissent, horrore fere letali afflicti sunt. Certe de vi anthropophona oculorum basilisci mythus sive nuga est. Quid autem de pueris miseribus qui inter huius domus parietinas mortui inventi sint? Fieri potest, ut per cuniculos hypogei reptantes pueri ob absentiam oxygenii perierint.
Ecce, explanatio Basilisci Varsoviensis omnino "materialistica". Utrum vera, nescio. Numquam sciemus, quid re vera AD 1587 in via Circuli Curvi factum sit.

poniedziałek, 23 października 2017

De basilisco Varsoviensi testimonium H. Ch. Erndtel (1676-1734)

Mox dabo lectoribus meam coniecturam phaenomeni basilisci AD 1587 Varsoviae visi. Primum tamen quid de hac re alii - ecce testimonium Iohannis (Hans) Christiani Erndtel, medici Augusti II, regis Poloniae & Saxoniae, qui homo rationalista nugis minime favebat:

Nescio (...) quo fato Warsavia nostra quondam hanc subiit infelicitatem, ut, ac si Basiliscus anno Christi 1587. in hac urbe detectus fuerit, relationes hinc inde sparsae essent. Quis primus fuerit hujus commenti autor, dicere non possum, ex relatione aliorum autem, dum in Polonia per breve tempus versaretur Joh. Pincier, Doctor & Professor Marburgensis<Johannes Pincier (1556–1624), rector Universitatis Marburgensis>, aut a solo D. Mosano Episcopo quodam, hanc audivit fabulam, posteaque aenigmatis suis inseruit Lib. III, Specim. 23. Ex his Dan. Sennertus, alias insignis & eruditus vir, quod dolendum pro complenda sua Scientia Naturali, ne Basiliscus Serpentum omnium Rex & Dominus putatitius, deficeret, idem fabulosum commentum repetiit Lib. VII, cap. 10, ex quo postea Gockelius & alii, unus ex altero, de monstrosa novitate valde gaudentes, exscripserunt historiolam, donec tandem etiam Historicus quidam Nicolaus Chvalkovius (qui quam infelix alias fuerit in relationibus suis Jus Publicum Poloniae spectantibus, “Anonymus in Exercitatione” singulari, huic operi accomodata & 1685 publicata, demonstravit) fabulam cum omnibus circumstantiis a Pincierio in medium primo allatis, additis aliis mendaciis, quibus Warsavienses credulum mulctarunt, in “Singularibus Poloniae” recensuit. Taedet hic chartam onerare mendacio aperto, & historiam Basilisci Warsavienis in extenso apponere, sufficiat monuisse, quod in Archivis tum Regio, quod in Arce conservatur, tum civitatis, quod in urbis curia prostat, ne χρή quidem de Basilisco Warsaviae quondam reperto & viso inveniatur; siquidem pro rei veritate detegenda, non saltem ipsum Regni Cancellariae Archivarium, sed etiam Senatoriae dignitate conspicuum quendam Medicum Warsaviae solicitavi, ut Annales evolverent, qui etiam in scripto sua mihi lartiti suerunt testimonia, quod ex Annalibus nihil de Basilisco Warsaviensi probari possit. Pertinet igitur ad nugas & aniles fabulas haec D. Pincier relatio: nunquam enim per totum terrarum orbem monstrum eiusmodi alatum cum galli Indici capite & paleari, cruribus oblongis, cauda serpentina incurvata & sursum reflexa, visum fuit aut recensitum ab Historiae Naturalis scriptoribus non suspectis. [Ch. H. Erndtel, “Warsavia physice illustrata”, s. 62]

Panacea fere omnibus

Venus medetur et lumborum dolori, oculorum hebetationi, mente captis ac melancholicis. (Plinius Maior)

sobota, 14 października 2017

Mense Martio mori lubet

In ephemeride „Kurier Warszawski” (“Cursor Varsavianus”) sub anno 1821 (d. 21 Mart.) legimus: Ut aliis annis etiam hoc observamus multo maiorem numerum hominum mori mense Martio quam ceteris; videmus ergo in urbe nostra his diebus tot carpenta funebria. Multi putant generaliter plures mori viros quam mulieres – nunc tamen videmus tot uxores bonas in aeternitatem vehi!
Quam notationem diurnariam ante fere ducentos annos factam citavi (Polonice) in fenestrulo meo Facebookiano. Respondit Martinus Loch, ceterum Latinista apud nos praeclarus, dicens se multos annos munus organoedae Cracoviae explevisse ubi re vera animadvertit mense Martio multos mori. Ait Martinus: Decembre, Ianuario, circa Nativitatem Domini, pauciores solito moriuntur. Februario nemo fere. Deinde, Martio mense – legio tota! 
Similem magnorum festorum – ut nobis Nativitas - apud senes exspectationem audivi esse observatam apud Sinenses et Iudaeos, qui, aegrotent licet valde, unguibus et rostro (=omnibus viribus) pugnant, ut usque tempus vivant, cum propinquos ultima occasione videant. Deinde felices moriuntur.

Camisiae fuscae vilitatis causa

Ut scimus officialiter, camisiae Hitlerianorum factionis actuosorum fuscicolores fuisse ut significarent amorem glaebae, soli, humi, i.e. terrae patriae.
Sed inofficialiter unus historicus mihi dixit Hitlerianos annis vicenariis praeteriti saeculi parvo (valde diminuto) pretio emisse magnam copiam camisiarum fuscarum, nam alteri colores cariores venum dabantur; nemo volebat fuscas emere.
Fama fert venditorem Iudaeum Germanum fuisse.

poniedziałek, 9 października 2017

Quasi-Latina exsecratio magica contra febrim puerorum...

... qui morbus verno tempore vastare solebat vicos palustres ad urbes Augustovia/Suwałki iacentes, prope finem Polono-Lithuanicum. Ubi febris ipsa Polonice "ciotuchna", i.e. matertera nominabatur. Exsecratio haec autem notata est ab ethnographo Oscaro Kolberg ca. annum 1860 verbis: "Sator arepo tenet opera rotas". In forma autem pentographi:
SATOR
AREPO
TENET
OPERA
ROTAS

czwartek, 5 października 2017

Dolor maxillarum apophoniae causa

G., amica negotiatrix divitissima, hodie hora sexta post meridiem mihi telephonat. Loquimur de his ac de illis, deinde subito ait: "Nescio ob quam rem maxillae meae hodie dolent..." Veniam petit, nam maxillis dolentibus longius loqui non potest.
Tunc, post decem minutas, telephonat denuo, dicit: "Iam scio doloris maxillarum causam - Theodisce hodie in labore diu locuta cum emptoribus sum, qua lingua cotidie, licet sciam, normaliter non utor".
Patet ita eam Theodisce (=Germanice) loquendo nimis exercitasse maxillas, preasertim cum apophonia ü et ö erat ei producenda. Quibus sonis musculi oris Polonorum minime assueti sunt.

środa, 4 października 2017

Zythophilos de sciuris


Num uas contineat, dubitamus, basia uera,
cum pereant caris illa negata labris.


Basia est nomen diminutivum Polonice pro Barbara (Martinus Zythophilos, poeta omnium maximus ad-Vindobonensis, linguam Polonorum sat bene legere scit), ergo fortasse Barbarula, Barbarella. Ob ignotam causam Poloni id nomen sciuris indiderunt, nam sciuri in hortis publicis oblectamentum pueris puellisve sunt. Deinde, cum scimus sciuros libenter nuces comedere, fabricatores butyri arachidici (Anglice peanut butter), merci suae nomen Basia dederunt.  


niedziela, 1 października 2017

De lanidis

Lanius est avis vero crudellima: victimas suas, ut mures insectave (e.g. gryllotalpa) captas, nisi statim comedit, vepribus imponat, corpus scilicet victimae (interdum adhuc semi-vivae) spina percutiens - ita suspensi tenentur, quasi in armario, ad usum futurum. Ob hunc morem verisimiliter 'lanius', a laniendo, nuncupatur, nescio utrum iam a Romanis, certe a Linnaeo.
Quae tamen crudellima avis natura aliarum linguarum sui nominibus non monstratur (inter saltem linguas mihi notas).  

De alis angelorum

A quinto demum post Christum saeculo angeli alis instruuntur. (pater Skowronek)

Diabolus geographiae terrestris creator

Pater Skowronek citat quoque scriptorem praeclarum Serbicum Ivo Andrić, qui sua vice citat legendam apocryphicam de creatione mundi, quam musulmani Bosnienses narrant:
Cum Allach - laudetur nomen Eius! - mundum creavit, terra erat primum plana ac glabra, diceres tabula marmorea. Hac re diabolus irritatus coepit unguibus sui ingentibus madidam mollemque (quasi amphora nondum cocta) terram radere, altos sulcos pone se relinquens. Ita facti sunt valles, alvei fluminum, loca abrupta, saltus faucesque, quae ab eo tempore homines dividunt, ne sine labore itinera ad se invicem visitandos faciant.

In ecclesia ridendo Diabolum irridere solebamus

Apud patrem Alfonsum Iosephum (vulgo Alfons Józef) Skowronek, in libro eius c.t. "Angeli vivunt inter nos" ("Aniołowie są wśród nas"), lego: "in medievali liturgia Sabbati paschalis templa resonabantur cachinnatione magna cynica voce parochianorum reddita: fideles eo modo irridebant diabolum, qui victus est vi Domini Resurrecti".