poniedziałek, 30 marca 2015

De arte glottognomonica Gallorum

Thema horologiorum solariorum investigando in librum Gallicum incidi auctore Olivier Escuder, intitulatum "Paroles des Soleil. Devises de cadrans solaires de France" (Verba Solis. Inscriptiones gnomonibus Francogallicis additae).
Ubi – praeter citationes multas Veteris Novique Testamenti – haec nonnulla cognitu digna, nisi miranda inveni (virgulis saepissime a me necnon nonnullis vocabulis additis, ad sensum melius intellegendum):
Labora, dum lucet.
Multo labori doctus evasit. (in horologio a. 1819 structo)
Da labor [sic scriptum, pro 'laborem'], dabo fructus. (in domo quadam urbis Confracourt Sabaudiae Superioris)
Plures [sc. horae] labori, dulcibus quaedam otiis. (iscriptio parieti lycaei tribus quintae Lutetiensis, a. 1749)
Tempora cuncta suis, visitantes, discite votis. (in ecclesia cathedrali urbis Saintes in departamento Carantonus Maritimus)
Crede omnes, quae non meritis signantur, amissas. (in Saint-Fargeau departamenti Icauna; in libro: ancissas, sed ipse auctor dicit inscriptionem parum intelligibilem ac incertam esse)
Omnibus exemplum sit regula.
Ne sistas, te lux altius ire monet. (a. 1832)
Inanibus e tenebris spes fulget. (haec valde mihi placet, licet nesciam quo sensu 'inanes' hic adhibeantur; in pago communitatis Sancti Martini de Querières, departamenti Alpium Altorum)
Obliviscere malarum [sic], profer optima.
Occiduas mihi sol tantum discriminet horas, cum vacuus curis meque meisque fruor. (in communitate Bullion departamenti Evelina; horologium spectat – res rarissima! – tantum ad occasum Solis et septentrionem, inde scriptum, aliter obscurum; sentio distichon)
In lucro quae datur hora mihi. (i.e. quaelibet hora lucrum mihi affert; in via Raspail Lutetiae Parisiorum)
Sit fausta [sc. hora], quae latet.
Amoena sit, quam optas.
Ibi [in coelo?] horae nostrae leves sint.
Sole mora luce [i.e. Soli est mora in lucendo; sed cur 'Sol' in ablativo?]. Luceant tibi omnes.
Hic serenae tantum [horae].
Nulla fluat [hora], cujus non meminisse velis.
Sol nos [illuminet?], alios umbra. (incriptio super porta Musei Artis Religiosae departamenti Olina)
Matutina ceteris tempora, tibi vespertina. (in oppido Condeau dep. Olina)

Suaves veteris in umbra pini horae. (domi privatae in loco Pin-Vieux, Pinus Vetus, prope Londe-Les-Maures dep. Varus)

niedziela, 29 marca 2015

Quis est tristis post coitum?

Post coitum omne animal triste.
Certus eram hanc sententiam fuisse Plinianam, sed minime – aut Galeno, aut Aristoteli adscribitur. Si ita, versio prima Graeca fuisset, quae in casu Galeni fortasse per Arabicam iter in neo-Latinam fecerit. Nemo tamen fontem indicat, ergo non mirarer, si serioris originis dictio esset – temporis scilicet seri mediaevi, cum saeculo XI renovatum sit, ope Scholae Medicae Salernianae, studium Galeni, cuius opera denuo in Latinam translata tunc sunt.
Aderant quoque travestationes huius phrasis:
Post coitum omne animal triste est, praeter gallum, qui post coitum cantat.
Post coitum omne animal triste est, sive gallus et mulier.
Necnon hodiernum:
Post coitum vegetale triste.
fictum a Jean-Marie Pelt, uno auctorum libri "Bellissima historia plantarum", qui AD 1999 in lucem in Gallia editus est.

czwartek, 26 marca 2015

Amicis qualibet hora


Hoc scriptum ornat gnomonem portae castelli Baranoviae Sandomiriensis (Baranów Sandomierski) in Polonia meridionali, non tam procul a Cracovia. Quod castellum structum esse annis 1591-1606 – tempore maximae gloriae Rei Publicae Polono-Lituanicae – secundum stilum serae renascentiae, architecto Italiano Santi Gucci. Propter similitudinem castris Cracoviensibus (aedibus verisimiliter maximi in patria mea momenti) nuncupatur id castellum quoque Wawel Minor.
Ignota est fons prima dictionis "amicis qualibet hora", non est certe dictio classica. Vetustissimam inveni in gnomone oppidi Voreppe departamenti Gallici Iserae, ad annum 1766 spectantem. Rebus ita stantibus fieri potest, ut supra monstrata inscriptio veterrimus usus sit huius phrasis (si una cum castello gnomon structus est, quod credo).
Aliae inscriptiones Latinae, quae gnomones sive horologia solaria ornare solebant solentve, sunt, secundum Vicipaedia Anglica:
- Hora fugit, ne tardes.
- Ruit hora.
- Tempus breve est.
- Tempus fugit.
- Tempus volat, hora fugit.
- Altera pars otio, pars ista labori.
- Festina lente.
- Fugit hora, carpe diem.
- Utere, non numera.
- Utere non reditura.
- Ex iis unam cave.
- Lente hora, celeriter anni.
- Meam vide umbram, tuam videbis vitam.
- Memor esto brevis ævi.
- Omnes vulnerant, ultima necat.
- [Pulvis et] umbra sumus.
- Serius est quam cogitas.
- Sic labitur ætas.
- Sic vita fluit, dum stare videtur.
- Ultima latet ut observentur omnes.
- Umbra sicut hominis vita.
- Una ex his erit tibi ultima.
- Ver non semper viret.
- Vita fugit, sicut umbra.
- Vita similis umbræ.
- Tempus edax rerum.
- Tempus vincit omnia.
- Vidi nihil permanere sub sole.
- Dum tempus habemus operemur bonum.
- Omnes æquales sola virtute discrepantes.
- Dona præsentis cape lætus horæ [ac linque severe].
- Fruere hora.
- Post tenebras spero lucem.
- Semper amicis hora.
- Sit fausta quæ labitur.
- Sol omnibus lucet.
- Tempus omnia dabit.
- Una dabit quod negat altera.
- Vita in motu.
- Vivere memento.
- Horas non numero nisi æstivas.
- Horas non numero nisi serenas.
- Nunc est bibendum.
- Si sol deficit, respicit me nemo.
- Sine sole sileo.
* Photographema gnomonis Baranoviensis "furatus" sum e foro peregrinatorum Polonorum obiezyswiat.pl, auctrice sub nomine tereza latente. Apud quam volui permissionem petere, sed - fortasse propter malam scientam meam rerum interretialium – inscriptionem eius non inveni.

poniedziałek, 23 marca 2015

Nuntii novissimi scientiarum

Nos nescire theam prope facere docent studiosi Britanni. Octoginta enim centesimae (80%) potatorum infundant theae herbam aquae fervescenti non satis longum, id est spatio 5 minutarum – permulti ne longius quam per 1-2 minutas capsulam theae in poculo tenent.
***
Chamaeleontem cutis colorem mutare non solum ob timorem praedatorum – ne hi scilicet facile conspiciant eum in foliis plantarum latentem – sed quoque propter... animi commotiones in "contactu sociali" cum suis, i.e. aliis chamaeleontibus, praesertim in "relationionibus sexualibus".
***
- Post duos abhinc annos primam transplantationem totius hominis corporis faciam, id scilicet addendo capiti alterius hominis – pollicetur prof. Sergio Canavero Turinensis. Hac occasione nuntiatur quoque de conaminibus chirurgi Sovietici Vladimir Dernikhov, qui iam anno 1954 experimentaliter transplantabat capita canum aliorum canum corporibus. Tunc canes novo capite praebiti vivi remanserunt per nonnullos dies tantum, sed ab hoc tempore scientia transplantologiae maxime progressa est: hodie transplantare scimus non solum renes hominis, iecur et cor, sed quoque manus necnon faciem. Secundum Canavero, technologice ad capitem transplantandum iam parati sumus, remanent tamen insolutae "quaestiones ethicae".
***

In ecclesia cathedrali Ratarum Coritanorum (Leicester) modo sepultus est, fere 530 annis post mortem, Richardus III, rex Britanniae, qui annos 1483-1485 regnabat at toti mundo notus est imprimis ob eius nomine drama Shakespearense (unde inter alia verba: Regnum dabo pro equo!). Mortuus est Richardus III in pugna Boosworthensi contra Henricum Tudor, ab Henrico victore relictus insepultus et demum anno 2013 ossa eius reperta sunt in quodam loco stativo prope Ratas Coritanorum (investigatio genetica probavit ossa re vera huius regis esse). Investigatione cadaveris (aut rectius: sceleti) inventum esse regem in cruciatibus mortuum esse. Sed quoque probati sunt scientifice mores culinares insoliti Richardi III, qui notus erat bibendo usque tres litras vini per diem ac in vescendo preaeferebat imprmis aves feras, ut cygnus, grus et ardea. Analysis sceleti monstrat eum scoliosi graviter laborasse.  

sobota, 21 marca 2015

De aetate alcoholicorum

Mox, si usque Septembrem in vivis remanebo, vir quinquaginta annos natus fiam. Multi putant hanc aetatem iam initium senectutis esse. Non magis haec regula valet alibi, quam, puto, apud alcoholicos.
Nam ante abhinc sex vel septem annos – tunc ergo vir 43/44 annorum – tempus quoddam (duos fere menses) trivi in nosocomio psychiatrico, rectius in huius nosocomii asylo alcoholicorum. Ubi circiter centum et octoginta homines – viri et mulieres – eodem morbo laborantes aderamus. Quorum aetatis statisticam ita plus minusve hodie, prout memoria sinat, aestimem:
·         iuvenes usque 30 annos natos – 4%;
·         homines inter 30 et 40 a. n. – 45%;
·         homines inter 40 et 50 a. n. – 50%;
·         homines natu maiores 50 annis – 1%, id est duo viri (unus siphonarius 53 vel 54 annorum manibus semper trementibus necnon periucundus senex agricola fere 80 annos natus, semper risu in facie plenus).
Disproportio aetatis hac ratione explanatur:
Iuvenes potatores nondum sentiunt "amorem poculi" esse iis morbum gravem. Homines supra aetatem 30 annorum - praesertim circa octavum nonumve vitae lustrum – iam id bene sciunt atque valde de vita sui timent. Alcoholici maiores natu quam 50 annos in omnibus fere casibus aut non bibunt, aut in sepulchro iacent. Nisi certe agricolae sunt risu in facie semper pleni.
Ego adhuc vivo.

Pro sit tibi, lector care!

środa, 18 marca 2015

De 'michi', id est 'mihi' Polonorum



HODIE MICHI, CRAS TIBI
Tale photographema modo feci in coemeterio evangelico oppidi Vengrovia (Węgrów) Poloniae orientalis, ubi praedium parvum mihi adest in loco amoeno pratorum prope ripam fluminis Liwiec, quod flumen, feliciter ab homine nondum domitum, quasi Maeander recursus continuos ac verno tempore inundationes facit. Vivimus ibi ergo cum Catherina quasi Deucalion et Pyrrha.
Sed ut ad inscriptionem sepulchralem reveniam, quae verisimiliter ad saeculum XVIII spectat – esse rarum exemplum linguae Latinae adhibitae in ritibus protestantium, hi enim magis linguas vernaculas colebant, Latinam autem, ut sermonem papalem, spernebant.
Ut videtis, lectores, 'mihi' hic scriptum est cum 'ch', nam apud nostrates, nisi in orientali parte Poloniae veteris vixerint, quae regio nunc sub ditione Belarussiae, Lituaniae necnon Ucrainae remanet ac incolae eius magis "Ruthenice" sonos Polonos pronuntiant, soni 'h' et 'ch' item pronuntiabantur, nullo discrimine inter ex definitione sonantem 'h' et mutum 'ch'. Rebus ita stantibus, errores saepissime Poloni faciebant, 'h' pro 'ch' et vice versa Latine scribendo. Ut patet, quoque in lapidibus sepulchralibus.
Evangelici Vengroviae primum – saeculis XV-XVI – advenae fuerant ex Germania, Batavia et Scotia oriundi, sed mox mores Polonorum sibi adoptaverunt, etiam, ut videtur, morem 'h' et 'ch' eodem modo pronuntiandi.
Ceterum anno 1939 plus quam 60% incolarum Vengroviensium Iudaei erant. Qui fere omnes anno 1942 mortui sunt morte horribili – gasio letifero necati in proxima Treblinka. Nonnulli latere conabant in pratis iuxta fluvium Liwiec, fortasse etiam in fine praedii mei hodierni. Sed frustra, reperti a biocolytis Polonis – qui modo nolentes modo volentes iussu Germanorum agebant – in coemeterium Iudaeum Vengroviae adducti et ibi sclopetando necati sunt.

Est terra, in qua vivo, sanguine recenti largissime sparsa. In quod factum 
michi 
cotidie fere incidendum est.   

piątek, 13 marca 2015

Male sit criminosis Norvegis in Batavia

Batavia plures custodes in carceribus (nunc 9.710) habet quam ipsos incarceratos (9.914).
Causam huius rei esse liberalem opinionem erga iure damnatos, quos non plus in carceribus Batavi includere solent, sed iis domi manere pertmittunt "vinculis electronicis" pedibus manibusve adpositis.

Ne custodes Batavi labore salarioque omnino priventur, e vicina Belgica in carceres Batavicos modo "importati" sunt 500 incarcerati, at hos mox secuturi sint 240 Norvegi (in Norvegia enim ad locum in carcere occupandum, etiamsi iure condemnatus es, diu exspectare debes). Incarcerati Norvegi tamen huic rei reclamant, nam, dicunt, apud se melioribus condicionibus in carceribus fruuntur, ut televisoria, balneum vaporeum sive sudatorium, horti virides necnon facultas se invicem cum collegis in vicinis cellis degentibus libere visitare. Talia autem in Batavia iis non sint praebenda. 

środa, 11 marca 2015

Aviculas nigras Sueticas sua nomina mutaturas

In epistulis ad Gregem Latine Loquentium (GLL) missis queruntur Gregis sodales stultitiae societatis ornitologicae Suetorum, quae modo decrevit ut "quarundam avium nomina mutentur, quoniam ea nomina odium phyleticum foveant" (nuntiat gregalis Italus Victorius Ciarrocchi). Ita, propter "rectitudinem politicam" mutanda sunt nomina ad colorem nigrum spectantia, ut exempli gratia negerfinken, quae avis abhinc nominanda sit svart, quod Suetice item 'nigrum' significat, sed non utitur sono isto 'niger/neger', quod vocabulum hominibus cutis nigrae offensionem afferat – bene omnes scimus istud US-Americanum 'nigger', videlicet similia adsunt linguis nationum Scandiae.
Simili modo nomen suum mutatura est zigenarfågel (avis Zingara), Linnaeanice Opisthocomus hoazin, quae in ripis fluminis Amazonum Orinocove degit – novum momen huius avis mihi invenire non contigit, certum tamen esse eam nullo modo cum Zingaris abhinc iunctum iri. Nam ipsum nomen 'Zingarus' offensione plenum putatur ac secundum rectitudinem politicam natio Zingara nominanda sit Roma – credunt enim nonnulli Zingarorum se nepotes Romanorum antiquarum esse; antea crediderunt se ex veteri Aegypto oriundos, unde iis inter alia nomen Anglicum, hodie magis magisque vetatum, Gypsy. Haec ratio – i.e. pro Zingaris gens Roma dicere – valet iam quoque, licet non omnino officialiter, in Polonia mea; ipse ego, qui ante 15 annos indignabar mutationis nominis Zingarorum, hodie solo nomine 'Romi, -orum' utor.

Sed ad aves ut revertamur, kafferseglaren (nauta Caffer) mutandus est in vitgumpseglare (nautam albiclunem). Nomine 'kaffer' enim utantur albi Africani Meridionales ad Africanos nigricolores offensive appellandos. Hoc saltem in casu ornithologi Suetici stulte agere a nonnullis gregalibus GLL putantur, nam – ut scribit sodalis GLL Britannus Dionysius Silvanus (Dennis Wood)- ignari sint facti, quod "vox (...) illa ‘kaffir’, qua in partibus Africae meridionalibus aliquando per iniuriam homines atra cute appellantur, ex Arabia orta est, qua omnes, qui auctoritatem Arabici prophetae non agnoscunt, saepe vexantur. In Britannia eodem verbo contumeliose nuncupantur Christiani, nec plerumque puniuntur dicentes. Tali modo terram communi ditione tenent eodem tempore et rectitudo politica et furor religiosus. Res ridicula dignaque cacchino".

poniedziałek, 2 marca 2015

De fontibus antiquis apud Shakespeare et Mozart

Multi putant Lycobaten (Wolfgang) Amadeum Mozart ingeniosissimum omnium temporum melodiae compositorem fuisse, Gullielmum (William) autem Shakespeare primum omnium fabularum scaenicarum scriptorem.
Computavi atque inveni 9 per 20 melodramata Mozartiana argumenta habere aut Graeca aut Romana. Dico de operibus:
- Apollo et Hiacynthus (opus "iuvenale" compositoris, parum notum)
- Mithridates, rex Ponti
- Sponsus delusus
- Ascanius in Alba
- Rex pastorum
- Somnium Scipionis
- Lucius Sulla
- Idomeneus, rex Cretae
- Clementia Titi.
Addendum his esse debet drama heroicum Tobiae Philippi von Gebler "Thamos, rex Aegypti", cui modos musicos praebuit Mozart. Nam, ut puto, de eodem rege hic agitur, quem in dialogo "Phaedrus" Platonis deus Thoth ahhortatur ut litteras sermoni adoptaret (cui rei Thamos resistit, rationesque eius alicuius ponderis esse videntur ipso Socrati aut saltem Platoni).
6 ex omni numero 11 tragoediarum Shakespearensium positae sunt in locis variis Imperii Romani. Quae tragoediae sunt:
- Titus Andronicus
- Iulius Caesar
- Troilus et Cressida
- Antonius et Cleopatra
- Coriolanus
- Timon Atheniensis.

Mirum in modum his ambobus viris antiquitas fuisse sat magnum fontem incitationis animi; nobis autem, hominibus hodiernis, ut patet, fere nullum. At Mozart mortuus est non tam multa ante abhinc saecula, AD 1791. Num fontes tam cito sicci fiunt?