Nicolaus Gross in suo situ editoriali "Leo Latinus" coepit divulgare Latine a se redditam fabulam Erici Mariae Remarque "Im Westen nichts neues", editam AD 1929 et ad vitam militum in primo bello mundano in fine Germano-Gallicum spectantem. Ecce initium:
Hôc libro ne quem accusem neve quid confitear.
Quo nihil conabor nisi referre de generatione
hominum, quae bello destructa est - etsi eius
granata effugerat. (Dieses Buch soll weder eine Anklage noch ein
Bekenntnis sein. Es soll nur den Versuch machen,
über eine Generation zu berichten, die vom Kriege
zerstört wurde - auch wenn sie seinen Granaten
entkam.)
Positi sumus novem chiliometris a fronte bellicâ remoti. Heri alii in
nostri locum suppositi sunt; nunc fabis albis et carne bubulâ saburrati
sumus saturi atque contenti. Necnon in vesperum omnis nostrum
accepit coculum ciborum plenum; praeterea dantur portiones
botulorum panumque duplices – quibus sumus verê occupati. Talis
casus iam diu non factus est: coquaster1 decanus capite ruberrimo
praeditus directê nobis cenam praebet; omni praetereunti cochleari suo
annutat et vas implet luculenter. Qui vir est prorsus desperatus, quia
nescit, quomodo ahenum suum ciborum evacuet. Tjadenus et Müller
nonnullos lacûs lautorios comparatos curaverunt sibi usque ad
marginem complendos, ut cibos sibi reconderent. Unus hoc facit
voracitatis, alter cautionis causâ.
--------
1 *coquaster, coquastrī m. orig. Küchenbulle, Küchenkarl. cfr Georg Palkowitsch, Böhmisch-deutschlateinisches
Wörterbuch, Prag 1820, Promus Tomus, A-R, col. 696: „Kuchtič, e, m. Sudelkoch, m. coquaster,
imperitus coquus.“ Suffixum “–aster, astri”, quod minus valet imperitiam quam feritatem aut asperitatem, videtur
bene quadrare ad sermonem militarem.
Tjadenus quo loco corporis collocet tantum ciborum, nos omnes
laboriosê divinare studemus. Qui tamen est et manet longurio
macerrimus.
Maximê autem valet duplices nobis etiam datas esse portiones tabaci
fumandi. Omnes enim nostrum acceperunt dena sigara, vicena
sigarella, bina frusta tabaci masticabilis - haec est copia luculenta. Ego
pro tabaco meo masticabili cum Katczinskyo permutavi sigarella,
quorum acciperem quadraginta. Quae sufficiunt ad integrum diem
degendum.
At tota haec donatio quodammodo natalicia nequaquam erat nobis
destinata. Nam tam liberales non sunt Borussi. Hos cibos
abundantissimos accepimus per errorem.
Quattuordecim diebus ante iussi eramus aliis fatigatis succedere ad
frontem. Cum nostrâ in parte res essent admodum quietae, metator2 in
---------
2 metātor, -ōris m. orig. der Furier. cfr Georg Christoph Walthern, TRACTATUS JURIDICO-POLITICOPOLEMICO-
HISTORICUS DE JURE METATORUM VEL HOSPITATIONIBUS MILITUM, Franckfurt u.
Leipzig 1735, p.22: „...und daher kommt auch das Wort Mansionarius, welcher halb Griechisch halb Barbarisch
δηριγευο ονὸς quasi τὰς μονὰς mansiones dirigens, heut zu Tag ein Fourier, Metator, (Quartier-Meister)
genennt wird.“
diem reditûs nostri acceperat copiam victualium usitatam ideoque
penora procuraverat ad centuriam centum quinquaginta militum
cibandam. At nunc ipso die proximo praeterito in nos contra
opinionem ab Anglis iniecta sunt ex cannonibus longis multa tela
crassa, tantâ cum vehementiâ atque frequentiâ, ut multis nostrum
occisis octoginta tantum reverteremur. Nocte reversi statim nos
humum prostravimus, ut primo bene dormiremus; nam Katczinskyus
rectê iudicat: bellum non esset tam vehementer malum, si quidem plus
possemus dormire. Ad frontem enim bellicam numquam rectê
dormitur, et spatium quattuordecim dierum est tempus longum.
Iam fuit tempus meridianum, cum priores nostrum e tuguriis
ereperent. Semihorâ post omnes vasis coctoriis comprehensis
congregati sumus ante coquinam castrensem3, qui fragravit cibum
pinguem atque nutribilem. Primo loco scilicet exspectent
famelicissimi: parvus Albertus Kropp, qui nostrum cogitat
dilucidissimê ideoque immunis4 demum miles est; – Müller V, qui
adhuc libros scholares secum fert et somniat de examine tumultuario5
superando; qui mediâ in grandine telorum sibi inculcat theoremata
physica; – Leer, qui est barbâ plenâ et cui valdê placent puellae
illorum lupanarium, quae frequentantur a praefectis militum; qui iure
iurando affirmat tales puellas mandato officiali obligatas esse, ut
gerant camisias sericeas et, si habeant convivas, qui ordine essent
minimum centurionis, ut ante venerem se balneent; – et quartus ego,
Paulus Bäumer. Nos omnes quattuor habemus undeviginti annos,
omnes quattuor discipuli eiusdem classis scholam reliquimus
militaturi. Proximi post nos stant amici nostri. Tjadenus, macerrimus
faber claustrarius, coaequalis noster, gulo totius centuriae
voracissimus. Qui comesum considit gracilis, surgit tam crassus quam
cimex gravidus; – Haius Westhusius, coaequalis, fossor turfae, qui
pane militari manui incluso quaerit e nobis: Divinate, quid insit pugno
meo; – Detering, agricola, qui de nullâ ferê re cogitat nisi de praedio
suo suâque uxore; – et denique Stanislaus Katczinskyus, caput gregis
-------
3 coquīna castrēnsis orig. Gulaschkanone. cfr https://de.wikipedia.org/wiki/Feldkochherd: “Ein Feldkochherd
(FKH), auch Feldküche oder umgangssprachlich Gulaschkanone genannt, ist ein Anhänger, in den ein oder
mehrere Kessel und eine Feuerstelle integriert sind und der ursprünglich zur Essenszubereitung als Feldküche im
eigentlichen Sinne, oder als Teil davon gedacht war“. cfr GRIMM, Deutsches Wörterbuch, s.v. Feldküche:
culina castrensis.
4 immūnis (mīlēs) orig. Gefreiter.
5 exāmen tumultuārium orig. Notexamen.
nostri, vivax, callidus, versutissimus, quadraginta annos natus, facie
quodammodo terrenâ, oculis caeruleis, umeris pendulis, qui
admirabiliter praesentit difficultates et cibos bonos et occasiunculas
laboris effugiendi. Grex noster fuit primus in ordine militum ante
coquinam castrensem exspectantium. Nos facti sumus impatientes,
nam coquaster nil mali suspicatus adhuc stabat et exspectabat.
Denique Katczinskyus ei acclamavit: »Age, Henrice, tandem aperi
voratrinam6 tuam! Apparet fabas iam esse percoctas«.
At coquaster caput concussit somniculosê: »Primo oportet adsint
omnes«.
Tjadenus in torvum renidens: »Nos« inquit, »adsumus omnes«.
Decanus7 autem adhuc nihil animadvertit. »Istud vobis non licet!
Ubinam sunt ceteri?«
»Qui non iam a te curabuntur! Aut sunt in nosocomio aut in sepulchro
massali8«.
Haec cum audivisset, coquaster animo fuit profligatissimo. Qui
titubavit.
»At ego cibos coxi militibus centum quinquaginta«.
Kroppius costas impulit coquastri. »Ergo tandem aliquando
saturabimur. Agedum, incipe!«
Subito autem mens Tjadeni illuminata est. Acuta eius facies murina
coepit nitêre, eius oculi sagacitate deminuti sunt, genae micuerunt,
ipse coquastro appropinquavit: »Mi bone homo, si ita est, tu verê
accepisti etiam pro centum quinquaginta militibus panes, nonne?«
Cum decanus adnueret timidulê animoque absens, Tjadenus eius
vestem corripuit. »Etiamne botulos?«
------
6 vorātrīna, -ae f. orig. Bouillonkeller.
7 decānus, -ī m. orig. Unteroffizier. cfr Karl Kärcher, Kurzgefasstes Handbuch des Wissenswürdigsten aus der
Mythologie und Archäologie des Klassischen Alterthums, p.104: „In jedem Zelte waren gewöhnlich zehn Mann
mit ihrem sie kommandierenden Unteroffizier, decanus; dies nannte man contubernium, Kameradschaft“.
8 sepulchrum massāle orig. Massengrab.
Rubriceps9 iterum adnuit.
Tjadeni maxillae tremuerunt. »Etiamne tabacum?«
»Etiam, omnia.«
Tjadenus respexit vultu serenissimo. »Babae – en nos gallinae filios
albae!10 Ergo haec omnia restant nobis! Ergo omnis nostrum accipiet
- exspectate paulisper – reverâ, omnis accipiet portiones duplices!«
Nunc Rubriceps resipiscens declaravit: »Istud non licet«.
At nunc nos quoque redanimati coquastro appropinquamus.
»Quidni hoc licet, Caroticeps11?« Katczinskyus quaesivit.
»Ea quae sunt militibus centum quinquaginta praeparata, non possunt
praeberi illorum octoginta«.
»Nos tibi hoc demonstrabimus« Müller mussitavit.
Rubriceps autem perseverans: »Cenam« inquit, »meâ causâ dabo
centum quinquaginta militum, sed portiones dabo pro octoginta
tantum«.
Tum Katczinskyus stomachans: »Nonne alteri homini suscipiendum
est munus tuum, nonne? Penus accepisti non ad octoginta homines,
sed ad centuriam secundam cibandam, intellegisne? Hoc penus nobis
dabis! Nos enim sumus centuria secunda«.
Coquastrum urgemus. Iste apud neminem est gratiosus, quia iam
compluries eo culpam contraxit, quod nos in fossâ versantes cenam
accepimus tardissimê et frigidam, quia iste in granatorum grandine12
minore non ausus est cum aheno suo nobis appropinquare; quo factum
est, ut sodalibus nostris cibiferis13 iter faciendum esset multo maius
9 *Rubriceps, Rubricípitis m. orig. Tomatenkopf, Tomate. cfr nomina scientifica: Anaplectes rubriceps (avis),
Boletus rubriceps (fungus).
10 Babae – ēn nōs gallīnae fīliōs albae! orig. Donnerwetter ! Das nennt man Schwein haben! gallīnae fīlius
albae cfr IUV.sat.13,140-142: Ten, o delicias, extra communia censes/ ponendum, quia tu gallinae filius albae,/
nos uiles pulli nati infelicibus ouis?
-------
11 *carōticeps, -ipitis m. orig. du Mohrrübe.
12 grandō grānātōrum orig. Granatfeuer.
13 cibifer, cibiferī m. orig. Essensholer.
quam illis aliarum centuriarum. In hac re Bulkeus coquaster centuriae
primae melior fuit. Is enim, quamvis tam pinguis esset quam cricetus
hiemalis14, ollas secum traxit, si quidem hoc erat necessarium, usque
ad lineam frontis bellicae primam.
Nos iam fuimus animis tam irritatis, ut non multum abesset, quin
istum coquastrum sugillaremus, nisi subito apparuisset dux centuriae
noster. Qui de lite nostrâ certior factus primo nihil dixit nisi haec:
»Reverâ, multi nostrum ceciderunt - «. Deinde aheno inspecto:
»Fabae« inquit, »videntur esse bonae«.
Rubriceps annuit. »Cum adipe atque carne sunt percoctae«.
Succenturio15 nos aspexit. Qui scivit, quid cogitaremus. Praeterea
quoque îdem scivit nonnulla, nam inter nos ordine promotus erat, cum
ad centuriam venisset priore ordine decanus. Īdem vir operculo iterum
sublato nictivit16. Abiens succenturio dixit: »Afferte mihi quoque
catinum fabarum. Portiones distribuantur omnes. Quibus egemus
comedendis«.
Rubriceps autem stultê vultum contraxit. Tjadenus circa illos saltavit.
»Hoc isti omnino non nocet! Iste semper se gerit, quasi ipse possideat
officium penuarium. At nunc tandem incipe, vetule Lardiceps, sed noli
falso numerare -«
»Laqueo te suspendas!« Rubriceps fremuit irâ incensus. Hac re
quodammodo obtorpuit eius animus. Iste coquaster hanc rem expertus
mundum non iam intellexit. Īdem quasi vellet demonstrare se nunc
nihil iam curare, distribuit suâ sponte omni nostrum semilibram mellis
artificialis.
------
14 +cricētus hiemālis orig. Winterhamster.
15 *succentūriō, -ōnis m. orig. Leutnant.
16 nictiō, nictīre orig. schnuppern.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz