sobota, 10 stycznia 2015

De creaturis mirabilibus philologorum

Propter malam lectionem verbi 'reno', quod in veteribus (saec. XIX) dictionariis Latino-Polonis explanabatur plus minusve: 'palla e pelle tarandri aut vulpina facta', in hodierno maximo dictionario Latino-Polono professoris Mariani Plezia (annos 1959-79 in quinque voluminibus prelis dato) vox 'r(h)eno' explicatur 'palla e... pastore Alsatico facta' (Polonice: futro z wilczura). Ream erroris stultissimi partim esse similitudinem duorum nominum Polonicorum, quorum unum pellem vulpinam (wilczura), alterum (wilczur) pastorem Alsaticum/Germanicum (Anglice: German shepherd) significat. Partim, nam reum principalem esse ipsum professorem Plezia (requiescat in pace!), cui in mentem id scribendo non venit Romanos pelle horum canum uti non posse, nam ipse pastor Alsaticus anno 1899 a Max von Stephanitz primum educatus est. Ceterum non tam multae gentes ut puto, praeter fortasse Seres, pelle canina libenter vestiebantur.
Memini quoque professoris (nomen praeteribo), qui, cum scripta quaedam cum discipulis legendo in verbum 'cucumis anguinus' incidisset, studentibus explanavit:
- Nomen id fortasse hic cucumis ob amaritudinem saporis habet, veneni sapori similem.
Tunc unus discipulorum:
- Pace tua, professor, mihi magis videatur cucumerem hunc propter formam nomen 'anguineus' habere.
Cui professor:
- Formam? Sed... quam formam cucumis iste habet?
(Numquam fortasse comedit professor, helluo librorum, cucumerem anguinum, aut si comedit, formam fere spiralem non animadvertit.)
Tertiam, alteri similem, creaturam philologicam esse explanationem notionis 'digitus auricularis', id est minimi palmae humanae digiti. Quem "auricularem" explanavit in libro suo amica mea, ethnologa, esse ob hanc rem, quod gentes variae putaverint eum habere potestatem... "res divinas" audire, cuius rei testes fabellae Grimmianae aut similies. Satis esse – secundum fabellas – ad aurem digitum minimum applicare, ut colloquia mortuorum daemonumque etc. audias.

Ego autem puto digitum minimum, etiam si habeat potestatem "res divinas" audire, optimum omnium quinque digitorum esse ad foramen auris prurientis terebrandum. Haec iunctio "turpis" cum auribus mihi magis etymologice valere videtur quam potestas huius digiti divina.

2 komentarze:

  1. Maxime placet illa fabula de cucumere narrata: nam ipse nonnonumquam, cum vellem professores vexare, rogitabam quid interesset inter quercum et ilicem, quarum utraque Anglice dicitur “oak,” neque umquam ullum inveni professorem, qui inter ilicem et quercum internoscere sciebat, quamquam ea verba nobis discipulis mandare solebant memoriae tradenda.

    OdpowiedzUsuń
  2. Adsunt quoque: prinus (Anglice 'holmoak' vel 'great scarlet oak'), aesculus ('Italian oak') cum glandibus edibilibus necnon suber ('cork oak'), ex quo suber/cortex facitur.

    OdpowiedzUsuń