Ruri in Polonia mos valebat, puto etiam usque alterum bellum mundanum, agricolas salutare nobiles capite nudato, id est pileo vel petaso de capite manu statim detracto. Sed non ita omnibus in locis, praesertim non in vicis iuxta flumina magna, ut Vistula, conditis a gente Batavica aut Frisica, fide Christiana mennonitorum, qui patriam relinquere coacti, novam sibi domum in Polonia (et aliis fortasse terris) invenerunt. Dixi, praesertim iuxta flumina, nam in Batavia Frisiave bene artem terram contra aquae inundationem protegere didicerant. Qui venisse in Poloniam incipere putantur saeculo, ni fallor, XVI. Deinde cum Polonis mixti et sermonem priscum suorum et, plerumque, fidem mennoniticam amiserunt, sed usque hodie incolae vicorum (ut dicuntur) Olendrorum, creduntur proceritate vicinos superare (nam Batavi putantur homines statura in Europa fortasse altissimi esse).
Haec gents mores suos nonnullos servare diu solebat, unus quorum fides omnes homines aequi iuris esse. Ob hanc rem numquam petasum de capite in salutatione movebant.
Batavicae Germanicaeve originis sunt quoque ruricolae habitantes circum palatium praeclarum sub-Varsoviense nomine Villa Nova (vulgo Wilanów). Palatium cum latifundio nuperrime (1892-1945) pertinebat ad familiam Branicki. Uno die de improviso - sine sc. nuntio prius misso - principem Branicki visitare decrevit consanguineus eius quidam, aut fortasse amicus prinicpis ex alia familia nobili. Qui usu ferroviae usque fere ad ipsum palatium adductus est, sed ultima viae ca. 500 metra pedibus ambulare coactus, vidit agricolas sibi praetereuntes salutationes quasi ore murmurare, capitibus tamen petaso coopertis! Quod sibi dedecus maximum esse putavit, nam in ipsius fundo res talis nullo modo fieret. Manu, aut potius baculo, unum praetereuntium stitit.
- Unde es, rustice? - rogavit, non vero urbanissime.
- De Villa Nova - respondit, secundum veritatem, agricola.
- Quid tamen... - rogavit porro nobilis, baculo monstrando caput - ...de pileo, rusticissime?! [I.e.: Cur pileum, me salutando, non detrahas?]
- Pileus quoque de Villa Nova.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz