Ut modo didici, "Huffington Post" non porro
Cracoviam, sed Thoruniam recommendat visitatoribus peregrinis sicut urbem
maxime in Polonia dignam visendi. Bene, memoria tenere tamen debemus Thoruniam
ab equitibus crucesignatis anno 1230 conditam esse atque per totum fere tempus
sui exsistentiae (usque 1945) urbem magis ethnice Germanam quam Polonam fuisse.
Sed nunc nulli talia sunt momenti, Europam unam multiculturalemque etc.
habemus. Ceterum Cracoviam ipsam, sicut et omnes fere alias urbes Polonas ante
XV saeculum, iure Germanico necnon magna e parte a Germanis colonis esse conditam
– quas res hodie in patria mea non saepe audies, sicut et hoc, quod civis
Thoruniensis maxime toto orbi terrarum notus, Nicolaus Copernicus, ne verbum unum
Polonice scivit usque adulescentiam.
Sine dubio multi peregrinatorum advenient Osvencinum, in
solam scilicet urbem huius terrae, quam regimen vult non Polonico (Oświęcim), sed Germanico (Auschwitz) potius nomine mundo notam
esse. E numeris statisticis patet castra concentrativa (a Hitlerianis occupatoribus
annis 1940 et 1941 structa), ubi plus quam milion hominum vitam amiserunt,
unoquoque anno maiorem maioremque numerum peregrinatorum visitare (hoc anno exspectantur
1, 5 miliones). Mihi haec "megalopolis mortua" non magnopere placet,
neque spiritum verum castrorum, ut re vera fuissent, hodie redolet – quod et multi
ibi olim incarcerati, quibuscum locutus sum, confirmantur – sed de gustibus non
est disputandum.
Si autem iam adveneris, et, sicut mihi accidit, parum "sanctitatis"
in eo loco senseris, memento caffeam optimam ibi dari in taberna parva, quam
statim post "aream securitatis" – ubi te electronice investigabunt – a
dextra invenies. Ibi solis quattuor aureis (nummis Polonorum) emes coffeam
espressam, incredibilis (nescio cur) qualitatis. In caupona autem "Art
Deco" iuxta decumanam, prope deversorium "Olecki", sed non in
ipso deversorio (ubi quoque cibos satis bonos habent), sed in aedibus vicinis a
laeva (cum a decumana castrorum spectas), habebis optimum – mea sententia – in tota
Polonia cibum nostrum "nationalem": copadium cum costa suilla
(Polonice schabowy), more maiorum
praebitum, id est cum patatis coctis et brassica aceto condita (deinde fricta)
[res aliquantulum copadio Vindobonensi, Wienerschnitzel,
similis]. Cibus est certe rite non edulis Iudaeis aut musulmanibus propter carnem
suillam; his et illis commendo ergo in eadem caupona – nisi moleste ferant
scire in iisdem ollis suem interdum coqui – bovinam involutam (zraz zawijany) cum collyris Silesiacis [res
vero unica!] necnon brassica caerulea (ut eam proximi huic loco Bohemi
nuncupant) sive rubra. Insuper pretia sunt ibi satis modica.
Rogabit quis, quomodo possim de Osvencino scribens cibos
cauponasve peregrinatoribus commendare in loco, ubi solum preces dicere deceret;
desacrationis memoriae sanctae me quis fortasse accusabit. Respondebo ita:
permulta habemus in Polonia itinera iuventutis Israelianae ad loca Iudeis sacra
necropoliaque eorum lugubria – ut Treblinka, Sobibór, Bełżec, ipsum Osvencinum
- properantis, at notum esse eos easve imprimis futuendo alcoholia bibendo
tempus id terere (quod fortasse melius, nam rebus ita stantibus Polonia Iudaeis
iuvenibus non solum ut "terra mortuorum" in memoria manebit). Si
tamen hi haeque possunt simul et mortuos et Venerem Bacchumque colere, ego sine
dubio possum et mortuos – in quorum numero avus meus – et Apicium. Aut fortasse
erro... Non sum enim puer 15 annorum, ut iuventus Isrealiana. Nihilominus... non
placet mihi haec "necroperiegetica", qua terra mea floret, malim
peregrinos causa vivorum huc venturos. An tantopere morte imbuamur, ne vero
vivere sciamus?
Numquam intellexi neque nunc intellego cur homines velint itinera facere ad loca dolorosa, cum tot et tanta sunt alia visenda quae gaudium afferant. At nostrates quoque Vasintoniae condiderunt museum, ubi Iudaei a Germanis trans mare Oceanum, longe ab oris nostris, caesi commemorarentur (quamquam nihil eiusmodi Vasintoniae invenies in memoriam Indorum a nostris abavis caesorum dicatum). Ibi, inter monumenta effigiesque Iudaeorum mortuorum, coactus a professoribus olim sum cum condiscipulis errare et Theodisce loqui: nam discipuli tunc discebamus sermonem Germanicum, et ferrea lege sanxerant professores ne Anglice umquam loqueremur… sed etiam edixerunt illud museum visitandum. Quid ineptius, quam discipuli parum periti Theodisce colloqui conantes inter monumenta Iudaeorum?
OdpowiedzUsuńCur non Theodisce? Nonnullis victimis Holocausti sermo Theodiscus (purus) lingua materna fuit, permultis autem dialectus (linguistice) Theodisca nomine Jidish nota. Certe, Theodisce locuti quoque (saepissime) sunt caedis Iudaeorum patratores necnon omnes, ut puto, Holocausti inventores.
OdpowiedzUsuńSed historia tua, Nemo Oudeis, perlecta in memoriam adduxit aliam rem linguistice absurdam ad genocidium Iudaeorum pertinentem. Loco enim lububri Treblinka – ubi annos 1942-43 inter 800 et 920 milia Iudaeorum gasificati sunt – adesse sculpturam memorialem lapidariam, cui adsunt inscriptiones multis in linguis exaratae, praeter... Hebraicam. Veram huius rei causam fuisse bellum gelidum, quo Israelia declarata est ab Unione Sovietica satellitibusque eius (ut Polonia) hostem "Americanis culum lingentem" (fortasse non his verbis, sed de "canibus catenatis imperialismi" mentionem ego ipse memini). Rebus ita stantibus magistratus, qui annos (puto) sexagenarios septuagenariosve praeteriti saeculi sculpturam in Treblinka posuerunt, timuisse inscriptionem Hebraicam ponere, licet permagna pars familiarum mortuorum Iudaeorum tunc hac lingua domi loquebantur (sicut et hodie loquuntur). Rationem tamen talis prohibitionis magis "politicam" quaerentes, magistratus dixerunt se hos solos sermones in sculptura adhibuisse, quibus victimae tempore genocidii loquerentur. (Re vera tunc, tempore alterius belli mundani, lingua (neo)Hebraica nondum praeter Palaestinam adhibebatur.) Ita habemus hodie sculpturam, ubi inter alias linguas etiam Anglicam invenire potes – licet nemo fere Iudaeus, cuius lingua MATERNA Anglica esset, mortuus sit in Holocausto a Hitlerianis perpetrato – at deest ei Hebraica (adest Jidish, qui sermo litteris Hebraicis utitur).
Ten komentarz został usunięty przez autora.
OdpowiedzUsuń